Fren Balatasının Bittiği Nasıl Anlaşılır?

Araçlarda frenleme esnasında disklere sürterek, hareket enerjisini ısı enerjisine çevirmek suretiyle yavaşlamayı sağlayan fren sistemi elemanına balata denir. Balatalar toz metalürjisi yöntemi ile üretilmekte olup, içeriğinde genellikle %42.5 barit, %20 reçine, %15 bakır, %5 alümina %10 cashew, %5 grafit, %2.5 pirinç tozu gibi maddeler kullanılır. Bu toz karışımı önce sıcak pres ile şekil aldırıldıktan sonra sinter fırınlarında yüksek sıcaklıkta son ürün haline getirilir. Eski tip balatalarda asbest de kullanılmaktaydı ancak kanserojen etkilerden dolayı artık asbestsiz olarak üretim yapılmaktadır.

Balatalar aşınmaya karşı oldukça dayanıklı olarak tasarlanmış olup fren konforu ve dayanıklılık arasında en iyi seçim yapılarak üretilmiştir. Her ne kadar dayanıklı da olsa, frenleme esnasında incelir. Belirli bir kritik sınıra ulaştığında ise değiştirilmesi gerekir. Değiştirilmezse, balata yerine metal gövde disk yüzeyine sürtünmeye başlar ve bu nedenle hem frenleme performansında bir azalma meydana gelir, hem de fren diskleri daha fazla aşınarak hem balata hem de disklerin değişmesi gerekebilir.

Bu nedenle hem sürüş güvenliği hem de daha fazla masrafa yol açmamak için balataların belirli aralıklarla kontrol edilmesi ve bitmişse değiştirilmesi gerekir. Günümüzde balata yüzeyi kanallı olarak üretilir ve aşınmanın durumu bu kanallar vasıtasıyla kolaylıkta tespit edilebilir. Bunun için jant arasından bakarak veya jant geometrisi müsait değil ise lastik değişimi esnasında kontroller sağlanabilir.

Balataların bittiğini anlamanın bir diğer yolu da fren esnasında çıkan sesi dinlemektir. Eğer tok ve kalın bir ses duyuluyorsa balatalar yeterli olarak düşünülebilir. Ancak tiz ve yüksek sesli sürtünme sesi geliyorsa balataların değişme zamanı gelmiş olabilir. Bu durumda birmiş balataların daha fazla tahribata yol açmaması için bir an önce değiştirilmesi önerilmektedir.

Bazı durumlarda balata sertleşerek fren performans kaybı veya frenleme esnasında ses şikayeti meydana getirebilir. Bu durumda da balataları değiştirmek gerekebilir. Balatalar çevresel şartların etkisiyle, üretim yılına bağlı olarak veya kimyasal teması neticesinde sertleşebilirler. Sık sık balata spreyi kullanarak temizlik yapmak ve yapılan temizlikten sonra yeterince iyi durulama yapmamak balataların özelliğinin daha erken kaybedilmesine yol açabilir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.